ตตฺถิมา อุทฺทานคาถา
อวิชฺชาย นิวุโต โลโก, จิตฺตํ สํโยชนมฺปิ;
สา ปจฺฉินฺนภวตณฺหา, ทฺเวมา เจว วิมุตฺติโยฯ
กุมฺภูปมํ กายมิมํ, ยํ น ตุมฺหากํ ตํ ปชห [ชหา (ปี. ก.)];
เย เกจิ โสกปริเทวา, ติมฺพรุโก จ สยํกตํฯ
ทุกฺขํ ทิฏฺฐิ จ อุปฺปนฺนํ, ยญฺจ โคปาลโกปมํ;
สติ กายคตา มาหุ, สมโถ จ วิปสฺสนาฯ
อาสา ปิหา จ อภินนฺทนา จ, จตุนฺนมนนุโพธนา;
ยานิ โสตานิ โลกสฺมิํ, ทฬฺหํ เนมิยานากาโรฯ
ยํ นิสฺสิตสฺส จลิตํ, อนุปฏฺฐิตกายคตาสติ;
สยํ กเตน สจฺเจน, วิมุตฺตายตเนหิ จฯ
เปฏโกปเทเส มหากจฺจายเนน ภาสิเต ปฐมภูมิ อริยสจฺจปฺปกาสนา นาตํ ชีวตา ภควตา มาทิเสน สมุทฺทเนน ตถาคเตนาติฯ
2. สาสนปฏฺฐานทุติยภูมิ
[13] ตตฺถ กตมํ สาสนปฺปฏฺฐานํ? สํกิเลสภาคิยํ สุตฺตํ, วาสนา ภาคิยํ สุตฺตํ, นิพฺเพธภาคิยํ สุตฺตํ, อเสกฺขภาคิยํ สุตฺตํ, สํกิเลสภาคิยญฺจ วาสนาภาคิยญฺจ, สํกิเลสภาคิยญฺจ นิพฺเพธภาคิยญฺจ, สํกิเลสภาคิยญฺจ นิพฺเพธภาคิยญฺจ อเสกฺขภาคิยญฺจ, วาสนาภาคิยญฺจ นิพฺเพธภาคิยญฺจฯ อาณตฺติ, ผลํ, อุปาโย, อาณตฺติ จ ผลญฺจ, ผลญฺจ อุปาโย จ, อาณตฺติ จ ผลญฺจ อุปาโย จฯ อสฺสาโท, อาทีนโว, นิสฺสรณํ, อสฺสาโท จ อาทีนโว จ, อสฺสาโท จ นิสฺสรณญฺจ, อาทีนโว จ นิสฺสรณญฺจ, อสฺสาโท จ อาทีนโว จ นิสฺสรณญฺจฯ โลกิกํ, โลกุตฺตรํ, โลกิกญฺจ โลกุตฺตรญฺจฯ กมฺมํ, วิปาโก, กมฺมญฺจ วิปาโก จฯ นิทฺทิฏฺฐํ, อนิทฺทิฏฺฐํ, นิทฺทิฏฺฐญฺจ อนิทฺทิฏฺฐญฺจฯ ญาณํ, เญยฺยํ, ญาณญฺจ เญยฺยญฺจฯ ทสฺสนํ, ภาวนา, ทสฺสนญฺจ ภาวนา จฯ วิปากกมฺมํ, น วิปากกมฺมํ, เนววิปากนวิปากกมฺมํ ฯ สกวจนํ, ปรวจนํ, สกวจนญฺจ ปรวจนญฺจฯ สตฺตาธิฏฺฐานํ, ธมฺมาธิฏฺฐานํ, สตฺตาธิฏฺฐานญฺจ ธมฺมาธิฏฺฐานญฺจฯ ถโว, สกวจนาธิฏฺฐานํ, ปรวจนาธิฏฺฐานํ, สกวจนาธิฏฺฐานญฺจ ปรวจนาธิฏฺฐานญฺจฯ กิริยํ, ผลํ, กิริยญฺจ ผลญฺจฯ อนุญฺญาตํ, ปฏิกฺขิตฺตํ, อนุญฺญาตญฺจ ปฏิกฺขิตฺตญฺจฯ อิมานิ ฉ ปฏิกฺขิตฺตานิฯ
[14] ตตฺถ กตมํ สํกิเลสภาคิยํ สุตฺตํ?
กามนฺธา ชาลสญฺฉนฺนา, ตณฺหาฉทนฉาทิตา;
ปมตฺตพนฺธุนา พทฺธา, มจฺฉาว กุมินามุเข;
ชรามรณมนฺเวนฺติ, วจฺโฉ ขีรปโกว [ขีรูปโกว (ก.) ปสฺส อุทา. 64] มาตรํฯ
ปญฺจิเม, ภิกฺขเว, นีวรณาฯ
ตตฺถ กตมํ วาสนาภาคิยํ สุตฺตํ?
มโนปุพฺพงฺคมา ธมฺมา, มโนเสฏฺฐา มโนมยา;
มนสา เจ ปสนฺเนน, ภาสติ วา กโรติ วา;
ตโต นํ สุขมนฺเวติ, ฉายาว อนปายินีฯ
สํยุตฺตเก สุตฺตํฯ
มหานามสฺส สกฺกสฺส อิทํ ภควา สกฺยานํ กปิลวตฺถุมฺหิ นคเร นยวิตฺถาเรน สทฺธาสีลปริภาวิตํ สุตฺตํ ภาวญฺเญน ปริภาวิตํ ตํ นาม ปจฺฉิเม กาเลฯ
ตตฺถ กตมํ นิพฺเพธภาคิยํ สุตฺตํ?
อุทฺธํ อโธ [อุทา. 61] สพฺพธิ วิปฺปมุตฺโต, อยํ อหสฺมีติ อนานุปสฺสี;
เอวํ วิมุตฺโต อุทตาริ โอฆํ, อติณฺณปุพฺพํ อปุนพฺภวายฯ
สีลานิ นุ โข ภวนฺติ กิมตฺถิยานิ อานนฺโท ปุจฺฉติ สตฺถารํฯ